Nauta’s komen in alle lagen van de maatschappij voor. Dit varieert van handwerkslieden zoals timmerlieden, smeden, beeldsnijders tot veehouders, schoolmeesters, dominees, notarissen en burgermeesters. Daartussen komen redelijk welgestelde families voor. Deze families danken hun positie soms aan een goede handelsgeest. Daarnaast komt in de DTB-boeken diverse malen een vermelding als vroedsman voor alsmede een verwijzing naar de Universiteit van Franeker. Daarnaast blijkt ook het Hof van Friesland te Leeuwarden een plek te zijn waar regelmatig Nauta’s opduiken in verschillende posities en netwerken.
Geen Adel:
De naam Nauta komt niet voor in de registers van Nederlandse of Oude Friesche Adel. Wel zijn er enkele vermeldingen van Nauta’s die aan Oud Friesche adel gelieerd zijn, oftewel: “van de namen der personen van wier familien geen bijzondere geslachtsregisters voorkomen en van die welke op hunnen genealogien niet gevonden worden.”
| N, | zie Schwartsenberg, gener. 4 |
| Agniet | zie Sloterdijk, aant. 27 en Tietema aant. 1 |
| Bavius | zie Solckema aant. 8 |
| C. F. F. Rinia van | Zie Heemstra gen. 14 |
| Eylardus | zie Auckama aant. 30 |
| Gajus | zie Lauta, van Aysma, gener. 7 en zijne kinderen aldaar, aant. 38b en nalezing I dl blz. 7 |
| Gijsbertus | zie Siercksma aant. 26 |
| Philippus Dirks en zijne dochter Trijntje | zie Hettema aant. 6 |
| Roelof | zie Buma gener. 3 |
| Ruardus | zie Scheltinga gener. 7 |
Nederlands Patriciaat:
De tak uit Groningen met afstammelingen van Jan Jansen die omstreeks 1645 in Groningen met Jacobje Willems trouwde is uitvoerig omschreven in de bundels van het Nederlands Patriciaat. Zij voerden het meest rechtse familiewapen. De volgende familiewapens zijn bekend uit het naslagwerk “Illustrations to Rietstaps Armoreal Général V+HV Rolland”. Nader literatuuronderzoek heeft nog niet plaatsgevonden. Het meest linkse wapen komt terug in een gouden ring met groene edelsteen.
Op het woonhuis aan de Bagijnestraat 52 te Leeuwarden is een wapensteen aanwezig in Lodewijk XIV-trant met het alliantiewapen Nauta-Buma (lakenkoper Roelof Nauta en Antje Buma). De jaarstenen van zandsteen zijn uitgevoerd in cartouche-vorm met “ANNO” en “1725”. De afmetingen zijn 45½ x 87 cm (jaarstenen 30 x 59½ cm. Bron: website Tresoar Leeuwarden)
Binnen mijn eigen tak is door diverse personen een familiewapen gebruikt. Aanvankelijk was de gedachte dat dit een door Abraham Waslander notaris te IJlst zelf bedacht en statusverhogend wapen was. Een recentelijke vondst van grafstenen in Gronau (mei 2016) bij een neef van Abraham Waslander duidt er op dat het wapen al langer door de familie is gebruikt. Het wapen bestaat uit een Friesche adelaar en een schip. Een combinatie van Friesche trots en de Latijnse naam Nauta voor schipper.
De Friese adelaar is als wapendier niet erg oud en werd in de 2e helft van de 15e eeuw gevoerd door geestelijken en hoofdelingen, toen Friesland aan het gezag van de Stad Groningen en de Saksische en Oost-Friese graven was onderworpen. Na het eerste kwart van de 16e eeuw namen de Habsburgers het ooit “vrije” Friesland op in hun Nederlandse gebiedsdelen. In de 17e eeuw voerden ook Friese boerenfamilies en advocatengeslachten de Friese adelaar. Bij de adel van Friesland is in deze tijd de behoefte zichtbaar om het wapen weer, als brisure, van de Friese adelaar te ontdoen en terug te keren tot vóór-Saksische tijden van Friese Vrijheid. In de 18e eeuw is het gebruik van de Friese adelaar zo algemeen dat men van een gezonken cultuurgoed spreekt.
Bijzonder feit is wel dat een van de afstammelingen van A.W. Nauta naar Zuid Afrika is geëmigreerd en dat voor dit wapen in 1991 een officiële wapenbrief is afgegeven door het Zuid Afrikaans Heraldisch Bureau.
In Harlingen wordt door Sipke Sjoerds Nauta (geb. ca. 1710) en zijn zoon Michiel Sipkes Nauta (geb. 1738) een familiewapen gebruikt dat overeenkomsten heeft met de familiewapens hierboven. Naast de Friesche adelaar en een schip komt nog een derde figuur voor dat bestaat uit een hoofd met rode puntmuts.
bron: Walmar friesche familiewapens
Dubbele namen:
Naast de enkelvoudige naam Nauta komen enkele welgestelde takken met dubbele achternamen voor. Dit betreft onder andere de volgende families:
– Nauta Binksma
– Nauta Buma
– Nauta Oosterbaan
– Van Nauta Lemke
– Avenhorn van Nauta
– Rinia van Nauta
Deze worden op een aparte pagina met dubbele achternamen verder beschreven.
